<p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0px 3px" align="center"><b><i><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 12pt; FONT-FAMILY: Roya"><font size="5"><font color="#0000ff"><font face="Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif">میر سیدعلی همدانی <font size="3">(متوفی 786 هجری</font></font><font face="Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif" size="3">)</font></font></font></span></i></b><p /><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0px 3px" align="justify"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 11pt; FONT-FAMILY: Roya"></span></b> </p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0px 3px" align="justify"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 11pt; FONT-FAMILY: Roya">حضرت سید علی همدانی از علویان همدان ایران بوده. ولادت آن حضرت در 12 رجب المرجب بسال 714 هجری اتفاق افتاد. سید شهاب الدین پدرش از اولاد امام<span style="mso-spacerun: yes"> </span>زین العابدین و والی همدان بوده است. سید علی همدانی تحصیلات ابتدائی را از سید علاءالدوله سمنانی (659 – 736 هجری) دائی خود فراگرفت و در دوازده سالگی سید سمنانی خواهرزاده<span style="mso-spacerun: yes"> </span>خویش را به شیخ ابوالبركات تقی<span style="mso-spacerun: yes"> </span>الدین علی دوستی مرید خود سپرد. سیدعلی همدانی بعد از روزی چند در خدمت شیخ محمود مزدقانی حاضر شد و برای تهذیب نفس شروع به ریاضت كرد او بعد از شش سال بار دیگر در محضر علی دوستی حضور بهم رسانیدعلی همدانی علم حدیث رسول (ص)را از محضر شیخ نجم الدین آموخت و چون دفعه دوم در خدمت شیخ مزدقانی رسید حكم سیاحت یافت و امتثالاً لامر المرشد كمر همت بربست و به خدمت سیر ‌آفاق آغاز مسافرت نمود و بیست و یك سال (از 733 هجری تا 753 هجری) مسافرت كرده و در هیچ جای ساكن نشد. در این مسافرتهای طولانی حتی از چین و تركستان و سر اندیب نیز بازدید كرده و از یك هزار و چهارصد ولی استفاده معنوی و روحانی نمود و دوازده مرتبه حج خانه خدا را انجام داد. او در 753 هجری به همدان برگشت وازدواج كرد. در سال 773 هجری او دوباره وطن را ترك گفته و مسافرت دیار و كشورهای بیگانه را برگزید و بسال 773 هجری در ختلان با امی رتیمور روبرو شده كه در بعضی امور مابین سید وامیر اختلاف پیدا شد. بعقیده عده ای از مورخان همان اختلاف و هراس موجب شد كه سیدعلی با همراهی هفتصد تن از علما ومریدان خویش بسال 774 هجری بكشمیر بیاید و در این ولایت مینو نظیر پناهنده شود قبلاً مریدان سید علی امثال سید حسین سمنانی و تاج الدین سمنانی در كشمیر آمده بودند و وقتیكه سید علی به كشمیر آمد سید حسین سمنانی در شهر سرینگار اقامت داشته بود. سید علی مریدانش را در نواحی و اطراف كشمیر برای تبلیغ اسلام و كسب معاش بپراكندن وخود بعد از قیام شش ماهه بر سفر سرزمین حجاز رو نهاد. او بار دیگر در سال 781 هجری كشمیر را بقدوم خود مزین ساخت و دو و نیم سال بعد از راه لداخ وارد تركستان شد و پنج سال بعد از ان در 785 هجری بار سوم ورود او بكشمیر اتفاق افتاد. او در سال 786 هجری باز برای سفر حج مسافرت كرده و آنگاه بكشمی وارد شد وچون از كشمیر بولایت هزاره (پاكستان غربی) وارد شد بعد از بیماری مختصری زندگی را بدرود گفت . وفات آنحضرت در ذی الحجه 786 هجری روی داده و سن شریفش هفتاد و دو سال بود و مریدان نعش او را در كولاب ختلان (اتحاد جماهیر شوروی فعلی) مدفون ساختند. </span></b></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0px 3px" align="justify"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 11pt; FONT-FAMILY: Roya">حضرت سید علی همدانی شافعی مذهب بود ولی در كشمیر فقه حنفی را مروج ساخت او از فحول علما و صوفیان و نویسندگان بوده است چنانچه دولت شاه سمرقندی او را در دورة تیمور سلطان العرفا نامیده است. مراكز تبلیغ و ارشاد این عالم درویش همدان – تركستان و كشمیر بوده و باین ترتیب او توانسته است پیوند و همبستگی معنوی و فرهنگی را بین كشورهای مذكور ایجاد كند. بر اثر مجاهدتهای خستگی ناپذیر شاه همدان در سنینی كه او در كشمیر رفت و آمد میكرد سی و هفت هزار مردم مشرف به اسلام شدند. لذا بدون شكی شاه همدان مروج اسلام در كشمیر و مؤسس تمدن اسلامی در آن دیار بوده است. اقبال لاهوری بسیار درست گفته است: </span></b></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0px 3px" align="justify"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 11pt; FONT-FAMILY: Roya">میرو درویش و سلاطین رامشیر <br /> مرشد آن كشور مینو نظیر <br /> <br />داد علم و صنعت و تهذیب و دین <br /> خطه را آن شاه دریا آستین <br /> </span></b></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0px 3px" align="justify"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 11pt; FONT-FAMILY: Roya">(اقبال لاهوری) </span></b></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0px 3px" align="justify"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 11pt; FONT-FAMILY: Roya">سید علی همدانی در كشمیر كتابخانه نیز ایجاد كرد و سایر كتب عربی و فارسی خود (و محتملاً كتب دیگر هم) به كشیمیر آورده و این كتابها را در آن كتابخانه گذاشته است (پایان نامه ریاض شیروانی ص 102) مریدان همدانی كه از ایران به كشمیر آمدند زبان فارسی را در این كشور رواح دادند و همچنان كه زبان اردو بر اثر تجمع لشكریان ایرانی و تركی بوجود آمد زبان كشمیری خط فارسی را گرفت و مضامین شعری و تشبیهات و تلمیحات ادبی در این زبان وارد شد. خود سید علی همدانی صوفی گوشه نشین و یا عالم خشك نبوده. او 44 جلد كتاب به فارسی و 20 جلد كتاب در عربی تألیف كرده است. </span></b></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0px 3px" align="justify"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 11pt; FONT-FAMILY: Roya">نام بعضی از آثار او بقرار ذیل است و بعضی از آنها بطبع رسیده است. </span></b></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0px 3px" align="justify"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 11pt; FONT-FAMILY: Roya">ذخیرة الملوك. مشارب الاذواق . الصطلاحات الصوفیه . مرآة التابئنین . مكتوبات امیریه . كتاب السبعین . رساله فتحیه . رساله مشكل حل . واردات . مناجات . مودة القربی – اربعین . اوراد فتحیه . روضت الفردوس . علم القافیه . رساله فتوتیه . منازل السائرین . رساله درویشیه . مكارم اخلاق . ذكریه . ده قاعده . رساله نوریه . شرح قصیده فارضیه . حضرت شاه همدان بیشتر آثار خودش را در كشمیر تألیف نموده و میان مریدان ونو مسلمانان پخش كرده است لذا در تنویر افكار مردم و تهذیب اخلاق شان این آثار گوناگون سهم بسزائی داشته اند. آنحضرت مانند سایر صوفیان شاعر هم بوده و غزلهای گرم و پرشور ساخته است كه مجموعه ای از آنها را دوست گرامی جناب آقای دكتر محمد ریاض پاكستانی بعنوان «چهل اسرار» دو سال پیش در تهران چاپ كرده است. </span></b></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0px 3px" align="justify"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 11pt; FONT-FAMILY: Roya">اینك ابیاتی چند از غزلهای شاه همدان : </span></b></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0px 3px" align="justify"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 11pt; FONT-FAMILY: Roya">دیده ام حسن و جمالی كه درو حیرانم <br /> گشته تا محو تجلای جمالش جانم <br /> <br />خط رخسار تو هر لحظه درو می خوانم <br /> تا شد از صفحة دل محو نقوش كونین <br /> <br />طرفه حالیست كه هم در دم و هم درمانم <br /> روزگاریست كه هم طالب و هم مطلوبی <br /> </span></b></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0px 3px" align="justify"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 11pt; FONT-FAMILY: Roya"> </span></b></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0px 3px" align="justify"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 11pt; FONT-FAMILY: Roya">چنانچه گفتیم شاه همدان برای ما مردم ولایت كشیمر ارمغانی از قبیل اسلام و زبان فارسی و صنعت از سرزمین ایران آورده و برای این منظور نه تنها در دره كشمیر بلكه در كشمیر آزاد فعلی نیز مدارس و خانقاه ها ساخته است كه بر اثر دستخوش روزگار از بین رفته است. </span></b></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0px 3px" align="justify"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 11pt; FONT-FAMILY: Roya">بعد از درگذشت شاه همدان سید میر محمد همدانی (854 هجری) پسرش اشاعه اسلام را در كشمیر دنبال كرد. او بسال 798 هجری در عهد سلطان سكندر بكشمیر آمد و در شهر سرینگار در كنار رود جهلم مسجدی ساخت كه بنام «خانقاه معلی» مشهور و امروز هم مركز روحانی مسلمانان كشمیر است. سید میر محمد نیز مانند پدر بزرگوارش تقریباً سیصد تن از علما و صوفیان ایران را همراه آورده و آنان برای همیشه در ایالت كشمیر مقیم گشتند. او تا سال 811 هجری در كشمیر سكونت داشته و قریب چهارده سال مشغول بهدایت و راهنمائی اهل این سامان بوده است. چنانچه در عهد سلطان سكندر (796 هجری 820 هجری) خانقاه والا و خانقاه اعلا و خانقاه كبرویه در سرینگار ساخته شد و بعنوان مركز علمی و روحانی مورد استفاده مردم قرار گرفت. <br /></span></b></p></p><p> </p>